ALGEMENE BESCHOUWINGEN BEGROTING 2017

Onlangs is de begroting 2017 in gemeenteraad behandeld. Hierbij de bijdrage van onze fractie:

Beste collega-raadsleden, college, beste inwoners van de gemeente Voerendaal,

Voor ons ligt de begroting 2017-2020, een begroting die een positief beeld schetst van de financiële situatie van de gemeente Voerendaal. De PvdA Voerendaal is blij verrast dat de rijksuitkering dit jaar een keer positief uitpakt na jaren van krimp. Het blijft echter een gevoel van flipperkast geven al realiseert de PvdA Voerendaal zich dat dit niet aan de gemeente ligt maar aan de afgesproken methodiek tussen rijk en alle gemeenten.  Kortom het lijkt erop dat de gemeente Voerendaal, in ieder geval op papier, er de komende jaren financieel goed voor staat. En dan maar om met de deur in huis te vallen, dat is volgens de PvdA Voerendaal, niet het gehele verhaal. En wel om drie redenen:

–       We weten allen dat het college de komende jaren nog diverse grote projecten (bv Open Club en de door de wethouder gewilde WSP XL) op de rol heeft staan. De gemeenteraad heeft echter geen gevoel/geen algemeen beeld van de financiële effecten hiervan. Goed dat projecten waarover de raad nog geen beslissing heeft genomen niet als voldongen feit in de begroting staan maar een inzicht in de toekomstig potentiele investeringen is noodzakelijk om een gevoel te krijgen van wat het financiële overschot in onze begroting voorstelt.  Dit kan gegeven worden in een beter aangeklede risico-paragraaf of een aparte paragraaf over potentiële toekomstige projecten met een inschatting (met bandbreedte) van de potentiële financiële effecten.

–       Uit ervaring weten we ook dat er regelmatig forse overschrijdingen op projecten, met name bij wegen en accommodaties optreden. Denk bijvoorbeeld aan de bodemloze put van de Brede Maatschappelijk Voorziening in Ubachsberg.

–       En tot slot weten we ook op basis van ervaringen dat er door het college en specifiek door de wethouder financiën nauwelijks tot geen nut en noodzaak discussie wordt gevoerd en al helemaal geen discussie wordt gevoerd over het toekomstperspectief van investeringen in met name accommodaties. De wethouder financiën omschrijft dat als ”van onder op” maar wij zien dit eerder als u vraagt wij draaien. Het lijkt er wel op dat een beetje toekomstvisie ten aanzien van accommodaties een vies woord is. En er zijn veel voorbeelden van de u vraagt, wij draaien mentaliteit. Van bruggetje Haeren tot de potentiële  aankoop van de kerk in Kunrade. Van sporttoestellen voor ouderen in het park tot het plein in Ubachsberg. Gelukkig ziet de PvdA Voerendaal dat in de raad zowel bij de coalitie als oppositie hier steeds meer anders over wordt gedacht. En dat doet ons goed, het geeft vertrouwen in de collega raadsleden maar minder in het college. Dit alles betekent dat er morgen zo maar weer iets uit de hoge hoed kan komen.

Hiermee is de houdbaarheid en betrouwbaarheid van deze begroting al bij voorbaat dubieus. Deze begroting is niet meer dan een dagkoersrapport. Wie koopt er nu in hemelsnaam aandelen zonder een gevoel, beeld te hebben bij de toekomst. Dit college blijkbaar maar niet de PvdA Voerendaal.

Voor een aantal inhoudelijke onderwerpen vraagt de PvdA Voerendaal expliciet aandacht.

Programma 7 sociaal domein

Het lijkt er op dat de gemeente Voerendaal goed bezig is. Raadsbreed en college- breed wordt het uitgangspunt “niemand valt tussen wal en schip” aangehangen. De PvdA Voerendaal steunt dit volledig en ziet ook dat het college en de portefeuillehouder hier stevig aan werkt. Top. Het enige dat de PvdA bekruipt is dat wij dit als gemeente alleen zelf vinden. Er zijn stevige geluiden dat het minder goed gaat maar onduidelijk is of deze geluiden ook betrekking hebben op de gemeente Voerendaal. En dan heeft de PvdA Voerendaal het over geluiden als:

–       de zeer hoge administratieve druk voor zowel zorgverleners als ook de cliënten. Het beeld van ieder jaar vijf keer het zelfde formulier in moeten vullen.

–       de zeer grote kortingen op met name huishoudelijke hulp die de kwaliteit van leven negatief beïnvloeden.

–       wachtlijsten in de jeugdzorg gecombineerd met de veelheid aan hulpverleners die bij kinderen over de vloer komen zodat er geen band opgebouwd kan worden tussen jeugdige en hulpverlener.

En dit gecombineerd met landelijk nog 1,5 miljard in kas op sociaal domein. Wij willen daarom duidelijkheid in deze en zullen daarvoor twee amendementen indienen:

–       één over een onafhankelijk en objectief onderzoek/enquête  (dus geen schoolkinderen van Cortemich) naar de tevredenheid van cliënten en hulpverleners. En dan niet of het lekker gaat binnen de huidige regelgeving en procedures maar juist een onderzoek naar de tevredenheid over het systeem en of de kwaliteit van leven bij burgers achteruit holt. Dus geen vragen over of je goed te woord wordt gestaan door degene die je belt maar de vraag of inwoners van Voerendaal gek worden van de administratie, of inwoners van Voerendaal hun kinderen niet bij hen laten slapen omdat er nog maar één slaapkamer wordt gepoetst.

–       De tweede gaat over een onafhankelijk toets over de hulp in de huishouding. Daarin krijgen cliënten de vraag voorgelegd in welke mate de hulp hun kwaliteit van leven beïnvloed. Dit onderzoek vindt plaatst twee tot vier weken nadat de nieuwe manier van hulp in de huishouding is uitgevoerd . Op basis van dit onderzoek is een nieuw besluit mogelijk.

De roze wolk van de wethouder/ WSP XL

Dit college met de wethouder financiën voorop is nog steeds voornemens een WSP XL te realiseren in de kerk van Kunrade. Een roze wolk die stevig ingrijpt in de reserves van de gemeente Voerendaal. Totaal niet onderbouwd lijkt ook dit een plan zonder nut en noodzaak discussie te worden. Wat wij wel zien is dat zware investeringen in gebouwen in de vorm van WSP’en in Nederland op zijn retour zijn. Het sociale domein kan beter versterkt worden door aan te sluiten bij gemeenschapshuizen zodat er een kruisbestuiving kan plaatsvinden ipv elkaars concurrenten te worden. De PvdA is dan ook fel tegen een WSP buiten een gemeenschapsaccommodatie en al helemaal tegen een WSP XL. De PvdA Voerendaal wil daarom aan de voorkant duidelijk zijn: wij zijn tegen een WSP XL op een andere plaats dan het gemeenschapshuis. Verder voorbereiden hoeft dus ook niet. En ten overvloede wellicht: De PvdA is voorstander van een bibliotheek in het winkelcentrum. De PvdA Voerendaal wil het college bij voorbaat meegeven dat zij niet in zal stemmen met het verplaatsen van de bibliotheek buiten het winkelcentrum van Voerendaal en dus ook niet naar een WSP XL in de kerk van Kunrade.

Combinatie van Programma 5 Onderwijs, 6 Sport, Cultuur en Recreatie, 7 Sociaal Domein

In de kern Klimmen loopt, traag maar gestaag, de ontwikkeling van Open Club Klimmen. Het idee dat voor de gemeenschap van Klimmen een gemeenschappelijke accommodatie, met daarin een combinatie aan gebruiksfuncties (school-sport-cultuur-gezondheidszorg), wordt gerealiseerd spreekt de PvdA Voerendaal zeer aan. We wachten dan ook de plannen, met de nodige vertraging,  van de Open Club af.  Het kan echter niet zo zijn dat de primaire initiatiefnemer, Voetbalvereniging Hellas, de dupe is van de vertraging. Een goede tegemoetkoming van hun dubbele kosten is dan ook terecht. In de vergadering van 3 november heeft de PvdA Voerendaal dan hiertoe ook opgeroepen. Afhankelijk van het feit of de wethouder zijn toezegging om dit afdoende te regelen gestand doet, zal de PvdA Voerendaal al dan niet een amendement indienen die dit regelt.

De Open Club Klimmen is in eerste instantie gestart voor de kernen Klimmen en Ransdaal. De inwoners van de kern Ransdaal hebben echter in grote getalen te kennen gegeven de voorzieningen die nodig zijn om de Ransdaal leefbaar te houden en dan met name de school, te willen behouden. De PvdA Voerendaal gaat er vanuit dat de toezegging van het Innovo-bestuur dat de school niet gesloten wordt gezien het aantal verwachte kinderen in Ransdaal, gestand wordt gedaan en verwacht van het gemeentebestuur van Voerendaal ook dat deze Innovo daar ook aan zal houden en indien dit niet lukt de inwoners van Ransdaal zal steunen om via een ander schoolbestuur een school in Ransdaal te behouden. De inwoners van Ransdaal willen echter ook weten hoe het met de kwaliteit van hun school er voor staat. Immers in het Open Club traject is meermaals aangegeven dat beide scholen (in Ransdaal en Klimmen) verouderd/gedateerd zijn. De relatie met Innovo is op dit vlak echter moeizaam. Tot 2016 was de gemeente Voerendaal verantwoordelijk voor het groot onderhoud aan de school  en had hierop ook het groot onderhoud geprogrammeerd. De PvdA Voerendaal zal met het AGB een amendement indienen dat er voor zorgt dat de inwoners van Ransdaal de voormalige onderhoudsgegevens van de gemeente Voerendaal ontvangen zodat zij een scherper gesprek met Innovo kunnen hebben ten aanzien van het grote onderhoud aan hun school.

Programma 6 Sport, cultuur en recreatie

Met plezier heeft de PvdA Voerendaal onder de kop Openbaar Groen de volgende tekst gelezen: “Het landschap vormt samen met waardevolle natuurgebieden en groene longen in de kernen een belangrijke drager van de identiteit van Voerendaal. En daarmee is het van grote betekenis voor het plezierig wonen en ontspannen voor onze inwoners. Daarnaast heeft het een economische betekenis voor de agrarische ondernemer en toerisme.” Wat onze verbazing dan vervolgens wekt is dat er ten aanzien van het groen in het buitengebied geen extra inspanning wordt verricht. Nog sterker: er wordt niets gedaan tegen het verdwijnen van bermen, graften en groenstructuren. De aftakeling van ons landschap gaat gewoon stug door. Het idee dat de gemeente Voerendaal daarmee veel reclame probeert te maken met een winkel die steeds minder variatie kent als ware het een oostblokwinkel doemt daarmee wel op. De PvdA zal daarom een amendement indienen die het college opdraagt om onderzoek te doen naar het verdwijnen van landschapselementen met daarop een advies van hoe dit tij te keren.

En dan de keerzijde, als we een redelijk mooi natuur- en landschapsgebied hebben proberen neigt de gemeente Voerendaal dit te verkwanselen voor korte termijn gewin. Gelukkig heeft de raad van de gemeente Voerendaal reeds eerder een motie aangenomen die verdere bebouwing van de Fromberg/Vrakelberg afkeurt. Vanuit IBA wordt er echter nog steeds verder gewerkt aan dit onzalige plan. De PvdA Voerendaal zal daarom een amendement indienen dat duidelijk zal maken dat bebouwing van de Fromberg/Vrakelberg en in de nabijheid van de Fromberg/Vrakelberg niet mag.

Naast natuur en landschap zijn de veelvoud van karakteristieke (monumentale) panden in de gemeente Voerendaal het beleven en bezoeken waard, denk m.n. ook aan de veelheid aan kastelen – een unicum in Nederland! In de begroting staat hierover reeds opgenomen dat ten behoeve van het behoud van deze panden een onderzoek wordt gestart. Bovenop deze basisvoorwaarden dient dan nog maar één ding geregeld te worden: burgers en inwoners moeten weten wat er te zien is en te beleven is. De PvdA roept dan ook het college op om dit erfgoed ten aanzien van eigen inwoners, recreanten en toeristen uit te dragen (en te vermarkten). Wellicht is aansluiting bij de branding van Voerendaal een mogelijkheid.

Programma 9 Volkshuisvesting, ruimtelijke ordening en stedelijke vernieuwing

Lekker wonen in Voerendaal. Dat willen een heleboel mensen. We delen echter recht evenredig mee met de krimp in parkstad dan wel Zuid-Limburg. Dit is vreemd. Er mag best meer rekening gehouden worden met de vraag naar woningen in de verschillende gemeenten. In de simpele bewoording: sloop meer op plaatsen waar minder vraag is en bouw eventueel op plaatsen waar vraag is. De PvdA realiseert zich dat dit regionaal een moeilijk traject is maar is wel heel benieuwd of dit college die discussie aan wil gaan in Parkstad en met de provincie. De wethouder heeft dit reeds in de vergadering van de Jaarrekening aangegeven dit een sympathiek idee te vinden en wij wachten dan ook af wat er van dat sympathieke idee terecht komt.

Er zijn onvoldoende woningen voor Statushouders in Voerendaal. De gemeente Voerendaal voldoet daarmee niet aan het aanbieden van het vereiste quotum van woningen aan statushouders. En dat is natuurlijk van de ene kant niet vreemd gezien het beperkt aantal huurwoningen in de gemeente. Sommige gemeenten zijn daarom aan het experimenteren met het kopen van woningen die door de woningcorporaties verhuurd worden. De PvdA Voerendaal weet niet of dat dit de beste oplossing is maar wil wel dat de college creatiever dit probleem gaat benaderen. We zullen hiertoe dan ook een amendement indienen.

Paragraaf Lokale Heffingen

Een verkiezingsstunt, zo noemt de PvdA Voerendaal de belastingverlaging voor twee jaar. In 2017 en 2018 zal de OZB verlaagt worden om daarna na twee jaar weer op de oude hoogte terug te keren. Dit terwijl vorig jaar raadsbreed een motie is aangenomen die er voor moet zorgen dat er geen grote schommelingen  in belastingdruk optreden. Nog sterker, vorig jaar is er een reserve afgesproken om juist grote schommelingen af te vlakken. De PvdA Voerendaal verbaast het dan ook dat dat potje nu wordt aangewend om een verkiezingscadeautje uit te delen en niets met de achtergronden van de motie van vorig jaar wordt gedaan en de inwoners van Voerendaal worden bedot met een twee jaar durende verlaging om daarna weer net zo snel te stijgen. De PvdA Voerendaal zal daarom een amendement indienen die ervoor zorg draagt dat de belastingdruk niet heen hen weer jojoot.

Tot slot

Afhankelijk van verdere ontwikkelingen (toezeggingen, aannemen van amendementen) en het vertrouwen in deze toezeggingen zal de PvdA zich beraden op het al dan niet steunen van de begroting. Het mag duidelijk zijn dat wat nu voorligt deze steun niet zal hebben.

PvdA Voerendaal

Pierre Verbraak, Fractievoorzitter